به بهانه نمایشگاه مجسمه علیخان عبداللهی هنرمند افغانستانی در گالری آرتیبیشن
هنرمندی که کارگاه ندارد
مریم سادات گوشه
خبرنگار
بیست سالی است که مجسمه میسازد. آثارش به اندازهای هنرمندانه است که گالریهای معروف هم از آن استقبال میکنند و آنها را به نمایش میگذارند. اما او با داشتن تقدیرنامه از فرهنگستانها و نمایشگاههای مختلف هنوز یک کارگاه ندارد. زمستانها در موتورخانه ساختمانی که در آن سرایدار است، مجسمه میسازد و تابستانهای گرم زیر آفتاب داغ تهران در پشت بام کار میکند و اثر خلق میکند. تا غلیان روحش با این مجسمهها نمایان شود. علیخان عبداللهی را میگویم هنرمند افغان که سال 68 به سختی به ایران آمد و از آن روزگار تاکنون سرایدار ساختمان است و در اوقات فراغتش اینگونه هنرنمایی میکند. اکنون آثار او را گالری آرتیبیشن به نمایش گذاشته است. جمعه 10 مرداد ماه افتتاحیه نمایشگاهش بوده است.
آغاز راه جدید
علیخان از ابتدا که به ایران آمد حتی نمیدانست به چه هنری علاقه دارد! او این روزهای خود را حتی تصور هم نمیکرد. وقتی در مورد اینکه چطور مجسمه ساز شده است میگوید: «هر انسانی تخیل درونی دارد که روزی با یک چیزی بالاخره جرقه میزند. حال این جرقه یا باعث خوشبختی او میشود یا راه او را به سمتی که دوست ندارد سوق میدهد.»
او در ادامه میگوید:«من از سال 68 سرایدارم. سال 70 ازدواج کردم و بیش از دوران مجردیام به فکر تأمین معیشت خانوادهام افتادم. روزی در سالهای 78 یا 79 در ساختمان را زدند، خواستم در را باز کنم دیدم مردی 80 ساله در پلههای ساختمان نشسته و مقواها را بریده و با دست چپش نقاشی میکند. به او که نگاه کردم او را زیاد جدی نگرفتم. فکر کردم از سر خوشی این کار را میکند. وقتی با او حرف زدم دیدم او انسان متفاوتی است و نقاشیهای خوبی میکشد.»
آن پیرمرد متواضع که کنار ساختمان نقاشی میکشید همان استاد حسن حاضر مشار مجسمه ساز و نقاش پیشکسوت بود که علیخان او را اوستا حسن صدا میزد.اوستا حسن ساعتها با او حرف میزده و به او میگفته اگر میخواهد کاری کند باید حرکت کند. علیخان با همان لهجه شیرین افغانستانی اش میگوید:«او به من گفته بود سستی نکن. وقتی دیدم مردم نقاشیهای اوستا حسن را میخرند، با اینکه نه علاقهای به مجسمهسازی داشتم و نه بلد بودم، چطور آن را بسازم به اوستا حسن پیشنهاد دادم مجسمه بسازیم. رفتم مقداری چوب جمع کردم و با مقداری نخ و میخ سرهم کردیم حتی برای خودمان هم جالب بود. اوستا حسن به من گفت مغز نان فانتزی بگیرم. آن را با خاک باغچه و فضولات حیوانی خمیر کردیم و به آنها چند شکل دادیم. مثل آثار باستانی شده بود. آدمکهای ناقصی که برای خودمان هم جالب بود. یک هفتهای کار کردیم. روزی شخصی پیدا شد و گفت اینها چه هستند، گفتم مجسمه او هم همه مجسمهها را دانهای 1000 تا 2000 تومان از ما خرید. این کارش باعث شد که خیلی تشویق شوم. بنابراین کار من از همینجا آغاز شد.» این هنرمند 57 ساله از فروش کارهایش خوشحال است. کارش را با خاک اره، مقوا، روزنامه و چسب چوب آغاز کرد. هر چیزی که دستش میآمد با آن مجسمه میساخت با امکانات بسیار اندک.
از ترس به اولین نمایشگاهم نرفتم
علیخان ادامه داد: «بعد از دو سه هفته کار کردن او دوباره آمد. کاریکاتوریست بود. کامبیز درمبخش نامش بود. او اولین کارهای مرا خرید. او میگفت شما بسازید و من از شما میخرم تا یک سال کار کردیم و او هم از ما خرید.از 1000 تومان گرفته تا 10 هزار تومان بابتش پول میداد. روزی آمد و به ما گفت که نمایشگاهی دارد و مجسمههای ما را در آن به نمایش گذاشته است و از ما خواست که به نمایشگاهش برویم. من ترسیده بودم که اگر از من پول بگیرند و نداشته باشم چه میشود، برای همین من نرفتم ولی اوستا حسن رفت. وقتی برگشت و گفت که مجسمهها را چند برابر به فروش گذاشته است هم خوشحال شدم وهم کمی ناراحت. اما خوشحال بودم که او به مشتریهایش میگفت این مجسمههای دست ساز در دنیا لنگه دوم ندارند. و آنها هم میخریدند. همین باعث شد کم کم مرا بشناسند و به من سفارش ساخت مجسمه بدهند. روز به روز دریچههای جدید در زندگیام باز شد. هر روز برایم یک داستان پیش آمد. البته کار من سرایداری است و من در وقت اضافه کار میکردم.»
همه جا کارگاه من است
وقتی بحث حمایت به میان آمد، گفت:«هیچ کس از من حمایت نکرد. از فرهنگسرای نیاوران و تمام فرهنگسراهای مطرح تا خانه هنرمندان نمایشگاه داشتم همه به من تقدیرنامه دادند، اما تاکنون از من حمایت نشده است. اصلاً خودم هم راضی نیستم مرا حمایت کنند. میخواهم هنرمندی مستقل باشم. فقط تنها چیزی که دلم میخواهد یک کارگاه کوچک است.»
علیخان میگوید: «من کارگاه ندارم، سیار کار میکنم. زمستانها در موتورخانه و تابستانها در پشت بام تنهایی کار میکنم و همیشه مردم با من خوب بودهاند و تشویقم میکنند. زندگی سخت است. گاهی مردم به من کمک کردهاند. مثلاً روزی در پشت بام کار میکردم. یکدفعه مهندسی که صاحب خانه بود آنجا آمد به من گفت زیر این آفتاب داغ چه میکنی؟ و وقتی کارم را دید با هزینه خودش برایم یک آلونک در پشت بام ساخت.»
حسم مرا راهنمایی میکند
از علیخان در مورد ویژگی آثارش در این نمایشگاه پرسیدم، میگوید:«من در افغانستان هیچ آثار باستانی ندیدم. وارد پاکستان هم که شدم و بعد به ایران آمدم هیچگونه آثار باستانی ندیدم که از آن بخواهم الهام بگیرم. فقط آنها را از طریق تلویزیون دیدم یا تصاویرشان را در کتاب یا مجله دیدم. همه کارهایم از سر حس است وقتی حسم سرکشی میکند، آثارم را خلق میکنم. من سواد زیادی ندارم.»
از او پرسیدم که حتماً کتاب بسیار خوانده که اینگونه مجسمه میسازد، درپاسخ گفت:«من داستانهای زیادی شنیدم. مثلاً از لیلی و مجنون، روزی مجنون سر بر زانوی لیلی میگذارد و میخوابد. وقتی لیلی میبیند که از دور عدهای به سمتش میآیند سر مجنون را بر خاک میگذارد و آنجا را ترک میکند. یک سال بعد که به آنجا باز میگردد میبیند مجنون همانطور روی خاک خوابیده است. اینها همه تخیل بشر است. اما بیانگر عشقی ناب است. عشقی که به انسان جنون میدهد. من هم با عشق والهام از داستانهایی که شنیدم کارهایم را میسازم.»
او از داییاش حرف زد که برای تحصیل به هند سفر کرده است. درآنجا اتفاقی تصاویر مجسمههای او را دیده است و به او گفته است که آیا بت پرست شده است؟ او میگوید:«در افغانستان همه چیز نابود شده است. قدیمها در مورد هنر فهم داشتند اما حالا به من مجسمه ساز میگویند بت پرست.» شاید به همین دلیل است که هرگز در افغانستان سرزمین مادریاش نمایشگاه نگذاشته است.
آثار علیخان را در سایت گالری آرتیبیشن دیدم قیمت آثارش از 900 هزار تومان آغاز میشود و تا 19 میلیون تومان هم میرسد. از او درباره فروش آثارش پرسیدم. حتماً مثل خیلی از هنرمندان حوزه تجسمی پول خوبی عایدش نمیشود که هنوز در آرزوی یک کارگاه کوچک عمر سپری میکند. او میگوید: «آثارم را 600 تا یک میلیون تومان از من میخرند. و اگر در گالری نمایش بدهند، درصدی هم از سود فروش آثار عایدم میشود که البته با این شرایط اقتصادی بسیار اندک است.»
علی مغازهای در نشست خبری انجمن صنفی موسیقی مطرح کرد
دولت از پرداخت سرانه بیمه هنرمندان حمایت کند
ایران: به گفته سخنگوی انجمن صنفی هنرمندان موسیقی «بیش از 20 سال است انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران در کشور فعالیت میکند ویکی از باسابقهترین نهادهای صنفی حوزه موسیقی است که به لحاظ ساختاری توانسته حوزههای صنفی را پوشش بدهد. این مجموعه قبل از نهاد «خانه موسیقی» تشکیل شد و دارای یک ویژگی مهم بوده یعنی این انجمن میتواند به طور مستقیم با سازمان جهانی کار (ILO) در ارتباط باشد و آنچه انجام میپذیرد مبتنی بر شرایطی است که کاملاً وابسته به اجرای فعالیتهای صنفی زیر نظر وزارت کار است و این نکتهای است که باید به آن توجه داشت.»
علی مغازهای در نشست خبری که روز گذشته در فرهنگسرای ارسباران تشکیل شد به فعالیتهای انجام گرفته در انجمن صنفی اشاره کرد و گفت: «پذیرش سهم سرانه بیمه توسط صندوق اعتباری هنر که برای اولین بار توسط انجمن صنفی هنرمندان موسیقی مطرح شد، نامه به سازمان صدا و سیما برای حمایت از جامعه موسیقی، پیگیری ماجرای معافیت مالیاتی هنرمندان که در روزهای پایانی سال ۹۸ در رسانهها پیگیری شد، مذاکره با مدیرعامل صندوق اعتباری هنر برای انجام امور تسهیلاتی ویژه هنرمندان موسیقی از جمله کارهایی است که طی ماههای گذشته ما در انجمن صنفی هنرمندان موسیقی انجام دادهایم. البته ماجرای پرداخت سرانه بیمه توسط برخی هنرمندان نکته دیگری است که دوست داریم دولت در این زمینه به ما کمک کند. چرا که در این سالها هنرمندانی بودهاند که حتی توان پرداخت حق بیمه خود را نداشتهاند. این موضوع در بین هنرمندان موسیقی نواحی ما هم وجود دارد.»
محمد اطیابی مدیرعامل انجمن صنفی هنرمندان موسیقی نیزبا اشاره به عدم دریافت حق عضویت اعضا در روزهای کرونایی گفت: «باعث افتخار ماست که از جمعیت ۴۷۰۰ نفری اعضای انجمن حدود نیمی از افراد بیمه تأمین اجتماعی شدند. این در حالی است که ما در حوزه بیمه تکمیلی نیز کارهای مهمی انجام دادهایم که به طور حتم جزو افتخارات ما محسوب میشود که توانستهایم در حد توان به هنرمندان عضو این انجمن کمک کنیم.»
اوضمن تأکید برافزایش همکاری انجمن صنفی هنرمندان موسیقی با سایر مجموعههای مرتبط با موسیقی بیان کرد: «ما در زمینه همکاری با مجموعههای دیگر حوزه موسیقی برنامههای مشترکی داریم که در پی آن چندی پیش با مدیریت انجمن موسیقی ایران نیز جلساتی را برگزار کردیم که بتوانیم در حوزههای مختلف شاهد حمایتهای بیشتری از هنرمندان موسیقی باشیم. امیدوارم این تفاهمنامههای حمایتی که در راستای حمایت از هنرمندان صورت میگیرد بتواند بزودی شکل اجرایی داشته باشد تا ما بتوانیم با حمایت این نهادها شرایط مطلوبتری را فراهم کنیم.»
اطیابی درباره تقابل همکاری این انجمن با خانه موسیقی پاسخ داد: «خانه موسیقی دشمن ما نیست حتی مدیرعامل خانه موسیقی عضو انجمن صنفی هنرمندان موسیقی هستند. ما حتی در این زمینه تفاهم نامههایی را باهم انجام دادیم که نشان دهنده دوستی ما با خانه موسیقی بوده و هست. ما به هیچ وجه نهادی در مقابل خانه موسیقی نیستیم. آنچه میتوانم در این زمینه به شما بگویم این است که ما آمدهایم تا خرابهای را که از قبل وجود داشت به شرایطی تبدیل کنیم که اول بتواند بزرگ شود و بعد بتواند حرفهای زیادی برای گفتن در موسیقی داشته باشد.»
سیدمجتبی حسینی، معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور حکمی احمد صدری را به دبیری سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران را منصوب کرد. در بخشی از این حکم آمده: «امید است با استعانت از خداوند متعال، به بهرهگیری از ظرفیتهای موجود، بهرهمندی از تجارب دورههای گذشته و پیشبینی شرایط جاری کشور بواسطه شیوع ویروس کرونا، جشنوارهای سلامت و برخوردار از شاخصههای هنری مورد قبول در پیش داشته باشیم.»/ روابط عمومی معاونت امور هنری
گواهی ثبت آثار «هزارویک شب»، نقشههای فرش «رسام عربزاده» و آثار «هوشنگ مرادیکرمانی» در جدیدترین جلسه کمیته ملی حافظه جهانی به صاحبان این آثار و فعالان عرصه میراث معنوی و فرهنگی اهدا شد./ایرنا
شرکت لئوناردو دی کاپریو با عقد یک قرارداد چند ساله با اپل، برای این کمپانی برنامههای تلویزیونی تولید میکند./مهر
نخستین عکسهای فیلم «بوتاکس» به کارگردانی کاوه مظاهری منتشر شد. «بوتاکس» اولین فیلم بلند کاوه مظاهری است که پخش بینالمللی آن به تازگی آغاز شده است. سوسن پرور، مهدخت مولایی، سروش سعیدی، محسن کیانی و مرتضی خانجانی از بازیگران این فیلم هستند./روابط عمومی فیلم
مؤسسه فرهنگی-هنری «هنر فردا» با برگزاری پنج کارگاه تخصصی، فعالیت خود را در حوزه ادبیات آغاز میکند، احمد پوری، حسن میرعابدینی، کامیار عابدی، امیرحسن چهلتن و محمد دهقانی مدرسان این کارگاهها هستند، علاقهمندان برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانند به نشانی الکترونیکی http://arttomorrow.org مراجعه کنند.
بهروز غریبپور نویسنده و کارگردان تئاتر عروسکی از ضبط پروژهای مهم با موضوع درسگفتارهای «تئاتر عروسکی» در بخش خصوصی خبر داد که بعد از آمادهسازی تصاویر ضبط شده، پخش خواهد شد./ایلنا
«دیوید بکام» ستاره سابق تیمهای منچستر یونایتد و رئال مادرید برای ساخت مستندی درباره زندگی خود با شبکههای نتفلیکس و آمازون پرایم وارد مذاکره شد./ایرنا
پنجاه و هشتمین جشنواره فیلم نیویورک کار خود را با فیلم «لاورز راک» ساخته «استیو مک کوئین» کارگردان امریکایی برنده اسکار از تاریخ ۲۵ سپتامبر تا ۱۱ اکتبر (۴ تا ۲۰ مهر ماه) آغاز میکند./ایسنا
نهاد کتابخانههای عمومی کشور اعلام کرد در سالروز ولادت امام هادی(ع) و در آستانه روز خبرنگار، کتابخانهای در شهر تهران را بهنام مرحوم روحالله رجایی نامگذاری میکند. /ایسنا
- فیلم آثار شاخص تئاتر کودک و نوجوان که سالهای گذشته در مرکز تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روی صحنه رفته است، در قالب طرحی با عنوان «نمایشنما» در فضای مجازی نمایش داده میشود./ایرنا
«گاو امریکایی» به کارگردانی و نویسندگی آسمان طوسی از ١٦ مرداد ماه در گروه سینمایی «هنر و تجربه»، در باکس «بازگشت کوتاه» اکران خواهد شد./ایسنا
«بعدها» (Later) نام رمان جنایی جدید «استیون کینگ» نویسنده مطرح ژانر وحشت است که مارس آینده (اسفند ۹۹/ فروردین ۱۴۰۰) به بازار عرضه میشود./ایرنا
جشنواره تلوراید که اعلام کرده بود بهدلیل ویروس کرونا برگزار نمیشود، فیلمهایی را که امسال در صورت برگزاری، اکران میکرد و اسامی برندگان مدال ویژه این رویداد را اعلام کرد. بر این اساس آنتونی هاپکینز و کیت وینسلت مدال گرفتند./ایسنا
کتاب گویای «تاریخ بیهقی» اثر ابوالفضل بیهقی به روایت احسان چریکی و از سوی انتشارات کتاب نیستان منتشر شد./ایسنا
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان گفته که نظر قطعی درباره مفقود شدن آلبوم ناصری بعد از پایان انبارگردانی رسمی اعلام میشود، اما با بررسی تیم یگان حفاظت میراثفرهنگی نشانهای مبنی بر سرقت آلبوم وجود ندارد. این آلبوم در مخزن آلبومخانه کاخ گلستان نگهداری میشد و تاکنون برای نمایش در هیچ نمایشگاهی از این مخزن خارج نشده است.ایرنا